1 marca 2018 r. już po raz siódmy w Polsce obchodzony był Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Święto państwowe poświęcone bohaterom polskiego podziemia antykomunistycznego ustanowione zostało w 2011 roku. „Żołnierze Wyklęci” w latach 1944-1956 zbrojnie stawiali opór komunistycznej władzy. Niezłomni pozostali wierni złożonej w okresie okupacji przysiędze żołnierskiej i nie uznali narzuconego Polsce komunistycznego systemu totalitarnego. Walka o prawdziwą niepodległość naszej Ojczyzny okupiona została najwyższym dobrem – życiem utraconym w nierównej walce. Kolneńskie uroczystości związane z Narodowym Dniem Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” zorganizowano w piątek 2 marca na placu przy kościele św. Anny. Po krótkim nabożeństwie w świątyni uroczyście odsłonięto pomnik Żołnierzy Niezłomnych Ziemi Kolneńskiej.
Monument powstał z inicjatywy Burmistrza Miasta Kolno Andrzeja Dudy, przy aktywnym udziale Dziekana Kolneńskiego ks. proboszcza Stanisława Uradzińskiego i środowisk niepodległościowych działających w naszym mieście. W uroczystościach uczestniczyli m. in: Jego Ekscelencja Ksiądz Biskup Tadeusz Bronakowski, kolneńscy proboszczowie, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Krzysztof Jurgiel, posłowie na Sejm RP: Bernadetta Krynicka, Kazimierz Gwiazdowski, Lech Antoni Kołakowski i Dariusz Piontkowski, senator Jan Dobrzyński i Wojewoda Podlaski Bohdan Józef Paszkowski W uroczystości brali również udział: Starosta Kolneński Stanisław Wiszowaty, Burmistrz Stawisk Krzysztof Rafałowski, Wójt Gminy Kolno Józef Wiśniewski, Wójt Gminy Grabowo Andrzej Piętka ,Wójt Gminy Mały Płock Józef Dymerski, Wójt Gminy Turośl Piotr Niedbała oraz gospodarz uroczystości Burmistrz Kolna Andrzej Duda. Przybył również Wójt Gminy Zbójna Zenon Białobrzewski, który pełni jednocześnie funkcję Wiceprezesa Zarządu Oddziału Wojewódzkiego Związku OSP RP. Władze Samorządu Województwa reprezentował członek Zarządu Województwa Podlaskiego Stefan Krajewski. Przybyli również zaproszeni goście reprezentujący KRUS z Prezesem Adamem Wojciechem Sekścińskim, ARiMR, NFOŚiGW, IPN, WKU, WOT, Grupę Lotos i Lasy Państwowe, radni miejscy i powiatowi, naczelnicy, prezesi i dyrektorzy kolneńskich instytucji, urzędów, banków oraz przedstawiciele policji, straży, Związku Zawodowego NSZZ Solidarność, organizacji społecznych, harcerze i młodzież szkolna, a także mieszkańcy miasta.Oprawę muzyczną przygotowała Miejska Orkiestra Dęta pod batutą kapelmistrza Pawła Podeszwika.
Niepodległa Polska powinna przywrócić pamięć o tych, którzy po zakończeniu II wojny światowej nie złożyli broni i podjęli kolejną walkę, tym razem z komunistycznym totalitaryzmem i to wielokrotnie w swoim wystąpieniu podkreślał Burmistrz Kolna Andrzej Duda. - Wczoraj obchodziliśmy w całym kraju Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Bardziej chyba pasuje jednak do tych odważnych partyzantów określenie Żołnierze Niezłomni. Chociaż byli oni też w istocie wyklęci przez komunistyczne władze i skazani na zapomnienie przez PRL-owskich historyków. Na szczęście pamięć o nich przetrwała i doczekali się w końcu w wolnej Polsce należnego im szacunku – mówił burmistrz. - Oni do końca dochowali wierności hasłu „Bóg, Honor, Ojczyzna”. Co szczególnie ważne historia Żołnierzy Niezłomnych stała się elementem nowej tożsamości patriotycznej młodego pokolenia. Oni przekażą tę pamięć o bohaterstwie Żołnierzy Niezłomnych nowym pokoleniom. Polska już zawsze będzie pamiętać o swoich bohaterach. I to jest prawdziwe zwycięstwo tych najdzielniejszych żołnierzy Rzeczypospolitej – zaznaczał Andrzej Duda.
O etosie powojennych bohaterów w swoim okolicznościowym przemówieniu przypomniał również Minister Rolnictwa Krzysztof Jurgiel. - Walki podziemia niepodległościowego na Ziemi Kolneńskiej i Podlasiu miały szeroki zasięg. Żołnierze Wyklęci wychowani zgodnie z wartościami: Bóg, Honor, Ojczyzna podjęli walkę z potężną siłą wrogów polskiej niepodległości. Dzisiaj w Kolnie oddajemy hołd wybitnym postaciom antykomunistycznego podziemia. Dla młodego pokolenia stanowią oni wzór męstwa i wierności. Pamiętajmy: „Prawda pokona każdą niesprawiedliwość” – mówił minister.
Z okazji uroczyści odsłonięcia pomnika Żołnierzy Niezłomnych Ziemi Kolneńskiej. Komendant Powiatowy PSP Paweł Pupek odczytał przesłany list od Sekretarza Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Jarosława Zielińskiego.
Po przemówieniach odczytano Apel Pamięci Poległych i Zamordowanych przez komunistów Żołnierzy Wyklętych i wysłuchano koncertu pieśni patriotycznych w wykonaniu solistek działających przy KOKiS.
Najbardziej zasłużonymi „Żołnierzami Wyklętym”, którzy działali w naszym regionie, w tym także na Ziemi Kolneńskiej byli m.in. major Jan Tabortowski („Bruzda”), podporucznik Stanisław Marchewka („Ryba”), chorąży Hieronim Rogiński („Róg”), Marian Borys („Czarny”), sierżant Kazimierz Lenkiewicz (,,Warmiak'') i sierżant Bronisław Chrzanowski (,,Orzeł''). Na kolneńskich uroczystościach obecny był ostatni żyjący żołnierz oddziału Mariana Borysa „Czarnego” 88-letni Stefan Kownacki, pseudonim „Gołąb”.
Uroczystego odsłonięcia pomnika Żołnierzy Niezłomnych Ziemi Kolneńskiej dokonali: JE Biskup Tadeusz Bronakowski, Dziekan Kolneński ks. Stanisław Uradziński, Burmistrz Miasta Kolno Andrzej Duda i Stefan Kownacki. Następnie wyznaczone delegacje złożyły wieńce i wiązanki oraz zapaliły znicze pod poświęconym wcześniej pomnikiem.
2 marca odbyła się również uroczystość przekazania pojazdu pożarniczego Ochotniczej Straży Pożarnej w Kolnie
W drugiej części piątkowej uroczystości zgromadzeni na placu przy kościele św. Anny towarzyszyli kolneńskim druhom OSP w szczególnym dla nich momencie. Jednostka działająca na naszym terenie od 1904 roku nie posiadała w swoich zasobach wozu bojowego. Staraniem strażaków ochotników przy wsparciu finansowym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Urzędu Miasta Kolno, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, Fundacji Lotos, Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku oraz Funduszu Składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników kolneńscy druhowie mogą korzystać z profesjonalnego pojazdu, który będzie służył pomocą wszystkim okolicznym mieszkańcom.
Całkowity koszt zakupu wozu i doposażenia wyniósł 825 tys. zł. Pojazd z którego korzystać będą strażacy to średni samochód ratowniczo-gaśniczy marki Renault D16 o napędzie uterenowionym 4x4. Jest wyposażony w zbiornik wodny o pojemności 3 tys. litrów i 300 litrowy zbiornik na środek pianotwórczy. W wyposarzeniu posiada autopompę pożarniczą, wysuwany maszt oświetleniowy, sprzęt do zabezpieczania terenu akcji, radiostacje, zestaw ratownictwa medycznego, sprzęt burzący, węże pożarnicze, agregat oddymiający, drabiny, piły do stali, betonu i drewna, motopompy do usuwania skutków podtopień oraz sorbent do likwidowania plam po oleju.
W swoim wystąpieniu Burmistrz Kolna Andrzej Duda dziękował strażakom ochotnikom za ich zaangażowanie i podkreślał rolę OSP na przestrzeni lat. - W naszym mieście strażacy pełnili zawsze wyjątkową rolę. Każde ich pokolenie zostawiło swój trwały ślad w życiu Kolna. Straż ogniowa zapisała się w historii naszego miasta nie tylko jako odważni strażacy, ale również jako środowiska wyjątkowo patriotyczne, zaangażowane w działalność konspiracyjną podczas obcej niewoli. Jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej w Kolnie powstała już w 1904 roku. Jak ważni są strażacy dla mieszkańców Kolna można się przekonać spoglądając na herb naszego miasta. Widniejący na nim święty Florian jest patronem naszego miasta i wszystkich strażaków. Tradycje pożarnicze często są rodzinną misją przekazywaną z pokolenia na pokolenie. Ja również jestem strażakiem ochotnikiem i w codziennym kontakcie z druhami i druhnami przekonuję się najlepiej jak odważni i wartościowi są to ludzie – mówił Andrzej Duda.
Po przemówieniach kluczyki do nowego pojazdu przekazano na ręce druha Tomasza Kosaka – kierowcy OSP Kolno, a dowód rejestracyjny wręczono Naczelnikowi OSP druhowi Karolowi Malinowskiemu. Kierowca pojazdu dokonał próby technicznej uruchamiając silnik, światła błyskowe i sygnały dźwiękowe. Wóz ratowniczy poświecił JE Biskup Tadeusz Bronakowski. Na zakończenie Prezes OSP w Kolnie druh Kamil Jarzyło podziękował wszystkim, którzy dofinansowali zakup nowego wozu strażackiego i wręczył sponsorom pamiątkowe statuetki św. Floriana. Piątkowe uroczystości zakończyła orkiestra miejska odegraniem pieśni „Rota”.
Burmistrz Miasta Kolno dziękuje wszystkim gościom i mieszkańcom za przybycie na uroczystości. Burmistrz Andrzej Duda szczególnie dziękuje osobom, instytucjom i stowarzyszeniom społecznym zaangażowanym w organizację tego wydarzenia. Dzięki temu uroczystości w Kolnie miały niezwykle podniosły charakter i patriotyczny klimat. Piątkowa uroczystość w Kolnie zainaugurowała miejskie obchody 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości.
Tekst i zdjęcia: Andrzej Konopka
W linkach materiały o uroczystościach z Polskiego Radia Białystok:
http://www.radio.bialystok.pl/wiadomosci/index/id/152857
http://www.radio.bialystok.pl/wiadomosci/index/id/152864
W linkach poniżej materiały z Gazety Współczesnej:
