Był to drugi na świecie i pierwszy w Europie akt regulujący organizację władz państwowych, a także prawa i obowiązki obywateli. Do najważniejszych postanowień Konstytucji 3 Maja należały: wprowadzenie trójpodziału władzy i dziedziczności tronu, uznanie chłopów za część narodu, zniesienie zasady liberum veto oraz zagwarantowanie wolności religijnej. Konstytucja 3 Maja obowiązywała zaledwie 14 miesięcy, jednak jej idee przetrwały i stały się jedną z podstaw niepodległościowych dążeń narodu polskiego.
Każdego roku Polacy uroczyście upamiętniają to wydarzenie. Mieszkańcy Kolna również cyklicznie włączają się w obchody narodowego święta. Uroczystości w mieście rozpoczęły się mszą świętą o godz. 11:00 w kościele Chrystusa Króla Wszechświata.
Po nabożeństwie, w asyście pocztów sztandarowych, miejskiej orkiestry i mażoretek przemaszerowano do krzyża pod „Dąb Wolności”, gdzie odbyły się główne obchody. Aby podnieść rangę uroczystości i wzbogacić oprawę w otoczeniu historycznego miejsca na czas uroczystości ustawiono przenośny maszt flagowy, na który została wciągnięta flaga biało-czerwona i odegrano hymn państwowy.
Przemówienie do zgromadzonych wygłosił Burmistrz Kolna Andrzej Duda. – Jest już kolneńską tradycją, że 3 maja spotykamy się w pobliżu krzyża i „Dębu Wolności”, by wspólnie uczcić kolejną rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja – mówił burmistrz. – Rocznicę uchwalenia konstytucji 3 maja nazywamy świętem wolności i radości. Już nasi przodkowie rozumieli co znaczy wolność, naród, ojczyzna. Po upadku Rzeczypospolitej Konstytucja 3 Maja stała się symbolem wielkich dokonań i dowodem na to, że można było stworzyć silne, sprawne i nowoczesne państwo. Jej legenda pobudzała do walk o odrodzenie Ojczyzny. Polacy dzięki przyjęciu Konstytucji 3 Maja odzyskali poczucie własnej wartości i szacunek dla swego politycznego dziedzictwa. W latach niewoli były to ważne czynniki wzmacniające walkę o odzyskanie państwowości. Święto Konstytucji 3 Maja przetrwało w pamięci zbiorowej Polaków, łącząc nas szczególnie w momentach przełomowych. Sama Konstytucja z aktu prawnego stała się symbolem historyczno-narodowym. Kolejne rocznice jej uchwalenia były okazją do zamanifestowania wolności narodu względem obcej władzy, czy suwerenności społeczeństwa wobec rządzących – przypominał Andrzej Duda.
– Jak zapewne zdążyliście Państwo zauważyć w tym historycznym miejscu, tak bardzo bliskim dla każdego mieszkańca Kolna zaszły małe zmiany. Gruntownie odnowiono krzyż wraz z figurą ukrzyżowanego Jezusa oraz jego kamienną podstawę. Przeprowadzona renowacja i konserwacja krzyża w opinii fachowców zabezpieczy go na długie dziesięciolecia. Krzyż pod „Dębem wolności”, postawiony w Kolnie pod koniec XIX wieku stoi i trwać będzie na wieki. Jest niemym, ale wymownym świadkiem naszych czasów – zaznaczał burmistrz.
Andrzej Duda w przemówieniu nawiązywał też do wydarzeń z ubiegłego roku. – Z powodu trwającej wojny w Ukrainie cały miniony rok i pierwsze miesiące roku 2023 były wyjątkowo trudne dla całego społeczeństwa polskiego mimo szybko podjętych działań przez rząd polski w celu złagodzenia szoku cenowego. Agresja Rosji na Ukrainę wywołała kryzys energetyczny w całej Europie, znacząco wzrosły ceny paliw i energii. Galopująca inflacja, wzrost cen żywności dały się we znaki także mieszkańcom Kolna. Chciałbym w tym miejscu zapewnić iż samorząd miasta, mocno wspierany przez polski rząd i władze województwa podlaskiego, przy tak trudnych czynnikach zewnętrznych nie rezygnuje jednak z inwestycji mających kluczowy wpływ na dalszy rozwój miasta.
Prorozwojowym krokiem dla Kolna jest decyzja o utworzeniu w mieście jednostki wojskowej. – Samorząd Kolna, na potrzeby obronności kraju przekazał dla ministerstwa obrony narodowej 12 hektarów gruntów w obrębie miasta. Już w czerwcu br. w Kolnie powstanie miasteczko kontenerowe, w którym stacjonować będą pierwsi żołnierze z formowanego tu batalionu wojsk zmechanizowanych. Batalion ma liczyć ok. 700 wojskowych, nabór żołnierzy zawodowych do jednostki ma rozpocząć się w lipcu. Jednostka wojskowa to dla Kolna z pewnością duża szansa na rozwój gospodarczy miasta i regionu. To także szansa dla młodych ludzi, którzy chcą swoją przyszłość zawodową związać z wojskiem. Wierzę, że każde zagrożenie kiedyś minie, a wojna na wschodzie zakończy się zwycięstwem Ukrainy i ten trudny okres, który obecnie przeżywamy znajdzie swój rychły koniec. Do tego czasu musimy wykazać się odpowiedzialnością wobec siebie, jak i wobec bliskich – dodał na zakończenie Andrzej Duda dziękując wszystkim za przybycie i życząc udanej majówki.
Po przemówieniu burmistrza głos zabrał Poseł RP Kazimierz Gwiazdowski. – Konstytucja 3 Maja powinna być dla nas wzorem myślenia o odpowiedzialności za państwo i troski o dobro wspólne – dobro, którego w obecnych czasach nam potrzeba i które powinniśmy pielęgnować. Szczególnie teraz, gdy za naszą wschodnią granicą jest wojna i trzeba dużo odpowiedzialności i zrozumienia w śród nas Polaków. Dlatego też niezależnie od politycznych podziałów i spraw dzielących nas starajmy się szukać drogi do zrozumienia, jak wielką wartością dla wszystkich pokoleń Polaków była i jest wolna i niepodległa ojczyzna.
– Szanowni Państwo! Życzę aby święto 3 maja przyniosło mieszkańcom miasta Kolno i gościom radość z bycia Polakiem. Niech majowa jutrzenka zagości w naszych sercach, niech przyniesie wszystkim pokój, radość i optymizm. Wesołego świętowania.
Jacek Piorunek, radny sejmiku województwa podlaskiego w swoim wystąpieniu przypomniał jakie najważniejsze myśli towarzyszyły twórcom konstytucji.
– Twórcom konstytucji, tym postępowym twórcom konstytucji, towarzyszyły dwie myśli. Jedna to przede wszystkim, aby państwo było silne i mocne, również politycznie i gospodarczo. Żeby było państwem bezpiecznym abyśmy nie byli rozgrabiani przez sąsiadów. I myślę, że to przesłanie również towarzyszyć nam powinno w dzisiejszych czasach. Musimy walczyć o to, żeby Polska była silna i bezpieczna. Żeby była silna wewnętrznie. A więc, by było przestrzegane prawo, żeby była przestrzegana konstytucja. Żeby była Polska silnym państwem w silnej Unii Europejskiej, bo to dzięki Unii Europejskiej dzisiaj i ciężkiej pracy Polaków rozwija się Polska, rozwija się nasze województwo, rozwija się miasto Kolno. Bo miasto Kolno to przecież lider jeśli chodzi o pozyskiwanie środków z Unii Europejskiej. I kolejnym przesłaniem jest nasza aktywność ona jest zauważalna w strukturach paktu północno-atlantyckiego po to, abyśmy w tych trudnych czasach, czasach wojny chociaż trochę byli bardziej bezpieczni.
Podczas wystąpień list w imieniu wicemarszałka województwa podlaskiego Marka Olbrysia odczytał Juliusz Jakimowicz, dyrektor Skansenu Kurpiowskiego w Nowogrodzie.
Przesłano też listy okolicznościowe i pozdrowienia dla uczestników kolneńskich obchodów Święta Konstytucji 3 Maja od: Krzysztofa Jurgiela, Posła do Parlamentu Europejskiego i Jarosława Zielińskiego, Posła na Sejm RP.
W koncercie patriotycznym młodzież z Kolneńskiego Ośrodka Kultury i Sportu: Anna Wróblewska, Natalia Kuklińska i Marcin Panasiuk śpiewała pieśni okolicznościowe.
Następnie Burmistrz Miasta Kolno, Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, kierownicy instytucji wojewódzkich, przedstawiciele władz samorządowych województwa podlaskiego, powiatu kolneńskiego złożyli wieńce i wiązanki kwiatów pod historycznym krzyżem w pobliżu „Dębu wolności” i kolejno pod pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego.
W czasie przemarszu na cmentarz komunalny zatrzymano się przed pomnikiem „Solidarności”. Wieńce i wiązanki kwiatów złożyli tam przedstawiciele NSZZ „Solidarność” Oddział Kolno na czele z Przewodniczącym Panem Mariuszem Waszkiewiczem oraz inne delegacje uczestniczące w święcie państwowym. Modlitwę w intencji poległych za wolną i niepodległą Polskę na starym cmentarzu poprowadził ksiądz proboszcz Tadeusz Kaczyński.
Przedstawiciele władz samorządowych, Policji, Straży Pożarnej, Wojsk Obrony Terytorialnej, urzędów, instytucji, banków, kolneńskich placówek oświatowych, służby zdrowia, zakładów pracy, Hufca Pracy, organizacji społecznych złożyli wieńce, wiązanki kwiatów oraz zapalili znicze na grobie pomordowanych żołnierzy pod Lemanem w 1920 r. i Grobie Nieznanego Żołnierza.
Przy grobie poległych pod Lemanem, z inicjatywy nieżyjącego już Tadeusza Butlera i dzięki wsparciu Adama Przyborowskiego i władz samorządowych Kolna, stanęła niedawno nowa tablica informująca o rekonstrukcji i poświęceniu Pomnika Poległych pod Lemanem w dniu 11 listopada 1992 roku. Tablicę wykonał bezpłatnie Zakład Kamieniarski Dariusz Ruchała z Kolna. Projekt rekonstrukcji pomnika również bezpłatnie wykonał śp. Tadeusz Butler. Przypomnijmy także, że przy pomniku znajduje się też tablica ufundowana przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę z okazji 100. rocznicy Bitwy Warszawskiej.
Na zakończenie uroczystości majowych donośnie wybrzmiały dźwięki „Roty”. Chętni uczestnicy udali się na poczęstunek przed budynkiem Kolneńskiego Ośrodka Kultury i Sportu.
W kolneńskich obchodach 3 Maja wzięli udział m. in.: Burmistrz Miasta Kolno Andrzej Duda, Dziekan Kolneński ks. Stanisław Uradziński, ksiądz proboszcz parafii CHKW Tadeusz Kaczyński, Poseł na Sejm RP Kazimierz Gwiazdowski, reprezentujący wicemarszałka województwa podlaskiego Marka Olbrysia Juliusz Jakimowicz, dyrektor Skansenu Kurpiowskiego w Nowogrodzie, Wicestarosta Kolneński Karol Pieloszczyk, radny Sejmiku Województwa Podlaskiego Jacek Piorunek, poczty sztandarowe, radni miejscy i powiatowi, służby mundurowe: Policja, Straż Pożarna, żołnierze Wojsk Obrony Terytorialnej, harcerze oraz przedstawiciele urzędów, szkół, instytucji kultury, służby zdrowia, opieki społecznej, Ochotniczych Hufców Pracy, banków, zakładów pracy, związków zawodowych, organizacji społecznych i mieszkańcy Kolna.
Opracowanie: Andrzej Konopka/UM Kolno