Pomnik zlokalizowany w parku miejskim przy ul. Plac Wolności został wzniesiony w 1965 roku z piaskowca pińczowskiego, a jego projektantem i wykonawcą jest rzeźbiarz z Białegostoku Stanisław Wakuliński. Bryła pomnika składa się z czterech ścian szerokości ok. 120 cm. i wysokości ok. 600 cm ozdobionych sześcioma płaskorzeźbami, które poświęcone są historycznym wydarzeniom z dziejów państwa polskiego, jak i miasta. Znajdziemy tu między innymi płaskorzeźbę upamiętniającą nadanie praw miejskich dla miasta Kolno przez Księcia Janusza I, odkrycie Ameryki przez Jana z Kolna, czy też poświęconą chwalebnym dziejom oręża polskiego. W pierwotnej formie pomnik poświęcony był uczczeniu XX lecia PRL.

Ponad czterdziestoletni okres jaki upłynął od wzniesienia pomnika oraz akty wandalizmu zmobilizowały władze miasta do podjęcia działań mających na celu odnowienie jego bryły. Podczas wstępnych konsultacji uznano, że ogłoszony przez Sejm RP rok 2008 Rokiem Niepodległości jest odpowiednią chwilą nie tylko do odnowienia pomnika, ale także do uczczenia 90 rocznicy odzyskania niepodległości. W związku z czym nawiązano kontakt z autorem pomnika celem przedstawienia oczekiwań co do zmiany wizerunku pomnika i ewentualnego zlecenia projektu. Opracowany i zaakceptowany przez Radę Miasta projekt zakładał umieszczenie na pomniku nowych elementów tj.: daty 1918–2008, Orła Legionów, tablicy pamiątkowej o treści  „WSZYSTKIM, KTÓRZY ZŁOŻYLI SWOJE ŻYCIE NA OŁTARZU WOLNEJ OJCZYZNY” oraz medalionu z popiersiem Józefa Piłsudskiego. Inicjatywa ta spotkała się z akceptacją ze strony Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa która przekazała na ten cel 50 000 zł. co pozwoliło sfinansować projekt wraz z gipsowymi modelami nowych elementów w naturalnej wielkości, czyszczenie i impregnację pomnika, wykonanie podestów z płyt granitowych, prace odlewnicze. Prace renowacyjno–budowlane trwały od  maja do października 2008 r. ,  a uroczystego odsłonięcia dokonano w dniu 11 listopada 2008 r. w 90 rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę. Dodanie nowych elementów do pierwotnej formy pomnika podkreśliło i wzbogaciło jego wymowę historyczną oraz spowodowało, że stał się obiektem upamiętniającym odzyskanie przez Polskę niepodległości.